Sıcak çarpması nedir?
Sıcak çarpması (Hipertermi), bir kişinin vücudu çok ısındığında meydana gelebilecek bir durumdur. Çoğu zaman, sıcak çarpması, insanlar çok sıcak ve nemli havalarda yeterince sıvı içmeden egzersiz yaptıklarında meydana gelir. Ancak egzersiz yapmayan kişilerde de sıcak çarpması olabilir. Özellikle yaşlıları ve sağlık sorunları olan kişileri etkilemesi muhtemeldir, bu nedenle sıcak koşullarda ekstra dikkatli olmaları gerekir.
Sıcak çarpması, hızlı bir şekilde tedavi edilmesi gereken tıbbi bir acil durumdur. Çünkü sıcak çarpması hızlı tedavi edilmezse ölüme yol açabilir.
Sıcak çarpmasının belirtileri nelerdir?
Sıcak çarpması olan kişilerde:
• 40°C veya daha yüksek vücut sıcaklığı
• Gerçek olmayan şeyleri görmek veya duymak ("halüsinasyon" olarak adlandırılır)
• Yürüme zorluğu, nöbetler, bayılma
•Hızlı nefes alma veya hızlı kalp atışı
•Ciltte kızarıklık ve sıcaklık
•Kusma veya ishal
•Kas krampları
•Baş ağrısı
Sıcak çarpması nasıl tedavi edilir?
Ana tedavi, vücudu mümkün olan en kısa sürede soğutmayı içerir. Ayrıca hastanede, sıcak çarpmasının neden olduğu diğer sorunlar da tedavi edilir. Sıcak çarpması acil bir durumdur. Kısa zamanda hastaneye başvurulması gerekir.
Sıcak çarpması önlenmek için, dışarısı sıcak veya nemli olduğunda, şunlara dikkat edilmelidir:
•Sıcak saatlerde çok aktif olunmamalı ve egzersiz yaparken ara verilmeli
• Yeterince sıvı tüketilmeli
•Herhangi bir egzersiz günün erken saatlerinde, hava çok ısınmadan yapılmalı
•Sıkı ve çok katmanlı giysiler giyilmemeli
•Sıcak bir arabanın içinde olmaktan kaçınılmalıdır.
Vücudu soğutmak için de şunlar yapılmalıdır:
•Gölgeye çıkılmalı veya klimalı bir binaya veya arabaya gidilmeli
•Soğuk bir duş alınmalı
•İçme suyu tüketilmeli, alkol veya kafein içeren bir içecek içmekten kaçınılmalı
•Giyilen fazla giysiler çıkarılmalı
•Boyuna, koltuk altlarına ve kasıklara soğuk bir bez veya soğuk bir bez koyulmalıdır.
"https://www.uptodate.com/contents/heat-stroke-the-basics" adresinden Türkçe' ye uyarlanmıştır.
Uzm. Dr. Arzu Nevin Dağdemir
İç Hastalıkları Uzmanı